Sprzedaż nieruchomości? Skorzystaj z ulgi

Sprzedaż nieruchomości? Skorzystaj z ulgi

dom fot. /fotolia.pl
Sprzedaż nieruchomości zwykle wiąże się z dużym przychodem dla właściciela, a co za tym idzie, również dużym podatkiem. Warto być zatem świadomym, na co należałoby przeznaczyć zgromadzone ze sprzedaży nieruchomości środki, aby móc skorzystać z ulgi w opodatkowaniu.

Autor: Andrzej Dmowski, doradca podatkowy Russell Bedford

Mowa głównie uldze wymienionej w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: updof), zwanej także „ulgą mieszkaniową”. Generalnie rzecz biorąc opodatkowaniu podlega sprzedaż nieruchomości mieszkalnych przed okresem pięciu lat od jego nabycia. Dotyczy to oczywiście wyłącznie sytuacji wystąpienia dochodu, czyli gdy sprzedaż mieszkania przekracza wartość jego wcześniejszego nabycia, powiększoną o ewentualne remonty lub przebudowy. Aby ograniczyć związany z tym podatek można skorzystać z ulgi mieszkaniowej, jeżeli w ciągu trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, środki w ten sposób uzyskane zostaną przeznaczone na własne cele mieszkaniowe.

Nowelizacja przepisów podatkowych ze stycznia 2019 roku wprowadziła w tym zakresie korzystne rozwiązania dla podatników. Przede wszystkim wydłużyła termin do przeznaczenia środków na własne cele mieszkaniowe do trzech lat właśnie(wcześniej były to dwa lata), oraz znacznie poprawiła sytuację nieruchomości uzyskanych w spadku. Na podstawie dodanego art. 10 ust. 5 wyliczenie pięcioletniego okresu podlegającego opodatkowaniu następuje od nabycia lub wybudowania nieruchomości przez spadkodawcę, a nie, tak jak przed nowelizacją, od daty nabycia spadku.

Kluczowym jest tutaj pojęcie wydatków na „własne cele mieszkaniowe”. Ustawa wymienia je w art. 21 ust. 25. Katalog ten ma charakter zamknięty i można go podzielić na trzy grupy kosztów: dotyczące nabycia nowej nieruchomości, dotyczące inwestycji w nieruchomości już posiadane i dotyczące spłaty zobowiązań finansowych związanych z nieruchomością, a wynikających z zaciągniętych kredytów lub pożyczek. Wyklucza to możliwość zwolnienia wydatków, których nie można zaliczyć do powyższych grup kosztów. Dotyczy to m.in. umów rezerwacyjnych oraz umów deweloperskich, co podkreślił dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji nr 0115-KDIT2-1.4011.448.2019.2.JG. Powołuje się w niej na wyrok NSA z dnia 21 marca 2017 r. II FSK 321/15.

Wyrok ten stanowił, że umowa deweloperska, zgodnie z art. 3 pkt 5 ustawy z 16 września 2011 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, to umowa którą deweloper zobowiązuje się do ustanowienia lub przeniesienia na nabywcę po zakończeniu przedsięwzięcia prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia tego prawa na nabywcę. Nie stanowi ona zatem nabycia lokalu w rozumieniu art. 21 ust. 25 pkt 1 updof, a jej treść wskazuje jedynie na ekspektatywę prawa do nabycia nieruchomości. Jeżeli zatem nie dojdzie do przeniesienia własności nieruchomości w terminie trzech lat, wyznaczonym w ustawie, podatnik nie ma możliwości skorzystać ze zwolnienia.

Innym powodem do częstych sporów jest wąska interpretacja pojęcia „własnych celów mieszkaniowych”. Wielokrotnie w swoich interpretacjach organy podkreślały, że z punktu widzenia ustawodawcy istotne jest, aby wydatkowanie przychodu było ukierunkowane na zrealizowanie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika zarówno w obecnej sytuacji jak i w przyszłości. Oznacza to, że nie podlegają pod ulgę np. wydatki związane z nieruchomością przeznaczoną dla członków rodziny albo własnych dzieci. Nie ma też znaczenia ilość posiadanych nieruchomości. W niedawnym wyroku NSA z 30 kwietnia 2018 roku (II FSK 2413/16) istotnym z punktu widzenia sądu jest określenie, czy w momencie zakupu nieruchomości podatnikowi chodziło o realizowanie własnych potrzeb mieszkaniowych, co w danej sytuacji oznaczało nocowanie w drugim mieszkaniu poza miejscem stałego zamieszkania. Sąd stał również na stanowisku, że nawet czasowe oddanie w najem zakupionego mieszkania nie stoi na przeszkodzi, aby zastosować zwolnienie, o ile mieszkanie nie będzie służyło głównie zaspokajaniu innych celów np. zarobkowych.

Potwierdzeniem zmiany nastawienia organów skarbowych jest m. in interpretacja dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nr 0115-KDIT2-1.4011.309.2019.2.JG. wskazująca, że podatnik może skorzystać ze zwolnienia w podatku dochodowym nawet przy nabyciu mieszkania w którym planuje spędzać tylko kilka nocy tygodniowo lub w trakcie urlopu, nawet jeżeli w pozostałym okresie przeznaczy je pod krótkoterminowy wynajem.